[ Pobierz całość w formacie PDF ]
morozwoju; serią stanowisk, na których otrzymuje wynagrodzenie
lub nie, zajmowanych przez daną osobę od okresu młodzieńczego do
okresu emerytalnego, w której zawód jest tylko jednym z wielu połą-
czeniem ról związanych z pracą, takich jak rola ucznia, pracownika
czy emeryta, z rolami pozazawodowymi, takimi jak role w rodzinie
czy społeczeństwie. O karierach możemy mówić tylko wtedy, gdy
ktoś dąży do ich rozwoju; kariery są osobocentryczne . Właśnie to
ostatnie zdanie, a mianowicie, że o karierze możemy mówić tylko
wtedy, gdy ktoś dąży do jej rozwoju wyjaśnia istotę orientacji karie-
rowej (str. 4).
Każda kariera ma charakter indywidualny, wyjątkowy, uzależniony od wybo-
rów dokonywanych przez daną osobę. Ma charakter dynamiczny i rozwija się przez
okres całego życia. Obejmuje nie tylko sprawy zawodowe, ale również problemy
związane z okresem poprzedzającym zatrudnienie oraz okresem po zakończeniu
aktywności zawodowej, jak też problemy integracji ról zawodowych z innymi
w rodzinie, społeczności czy modelami spędzania czasu wolnego.
Zdolności adaptacyjne w karierze (career adaptability): Gotowość podejmo-
wania decyzji dotyczących kariery w wieku dorosłym.
Poradnictwo karierowe (career counseling): Głównie proces werbalny, w któ-
rym interakcje doradca klient/klienci mają charakter dynamiczny i oparte są na
54
współpracy; proces ukierunkowany na identyfikację i realizację celów klienta,
w którym doradca wykorzystuje szereg różnych technik i procedur mających na
celu udzielenie pomocy klientowi w podniesieniu poziomu wiedzy o sobie, pozna-
niu dostępnych akcji zachowania, przemyślanym podejmowaniu decyzji, przy za-
łożeniu, że odbiorca porad sam jest odpowiedzialny za swoje działania.
Rozwój kariery (career development): Ogół czynników psychologicznych, so-
cjologicznych, edukacyjnych, fizycznych, ekonomicznych i szans, które łącznie
wpływają na kształtowanie kariery danej osoby w ciągu całego jej życia (Sears,
1982); te aspekty indywidualnego doświadczenia, które są istotne przy dokonywa-
niu wyborów oraz przystąpieniu do realizacji działań edukacyjnych, zawodowych
i pozazawodowych; proces, dzięki któremu jednostka rozwija i precyzuje takie
cechy indywidualne jak: tożsamość własna i zawodowa, planowość działań, doj-
rzałość zawodowa. Procesy behawioralne zachodzące w ciągu całego okresu życia
oraz czynniki wpływające na przebieg tych procesów, które prowadzą do ukształ-
towania wartości zawodowych, tworzenia wzorów kariery, wyborów zawodowych,
stylów podejmowania decyzji, integracji ról, tożsamości własnej i zawodowej, zdo-
bycia wiedzy ogólnej i innych zjawisk związanych z tymi zagadnieniami. Rozwój
kariery zawodowej może przebiegać gładko, z kłopotami, pozytywnie lub nega-
tywnie, w zależności od stopnia wykorzystania orientacji i edukacji w zakresie
planowania kariery. Tak więc rozwój kariery nie jest rodzajem interwencji, ale jej
przedmiotem.
Dojrzałość zawodowa (career maturity): Repertuar zachowań związanych
z identyfikacją, wyborem, planowaniem i realizacją celów zawodowych, dostępny
danej osobie na poziomie porównywalnym z repertuarem zachowań w danej gru-
pie rówieśniczej; znajdowanie się na średnim dla tej grupy wiekowej poziomie
rozwoju kariery (wg Supera, 1957). Gotowość pod względem postaw i wiedzy do
radzenia sobie z takimi zadaniami jak poszukiwanie pracy zawodowej, przygoto-
wanie się do niej, przystosowanie, dalszy rozwój oraz przejście na emeryturę (Su-
per, 1984b, str. 39).
Interwencja dotycząca kariery zawodowej (career intervention): każda działal-
ność (zaangażowany wysiłek lub metoda postępowania) zmierzająca do usprawnie-
nia rozwoju kariery zawodowej danej osoby lub umożliwiająca jej podjęcie bardziej
skutecznych decyzji w sprawach kariery zawodowej (Spokane, 1991, str. 22).
Technika (technique): ograniczone w czasie zastosowanie zasad interwencji
dotyczących kariery, mające na celu osiągnięcie zamierzonego celu lub zmiany
konkretnych zachowań zawodowych. Przykładami mogą tu być linia rozwoju ka-
riery życiowej w ciągu całego życia (career life line) lub rodzaj kariery zawodowej
(vocational career sort) (Spokane, 1991, str. 22).
Strategia (strategy): Filozofia lub plan działania, lub też zestaw technik mają-
cych na celu zmianę zachowań zawodowych danej osoby, grupy osób lub organi-
55
zacji. Przykładem może tu być indywidualne poradnictwo karierowe (jeden dorad-
ca jeden klient) (Spokane, 1991, str. 22).
Program (program): Zorganizowana kompilacja technik czy strategii mająca
konkretne i dobrze określone cele, wykorzystana w celu systematycznych oddzia-
ływań na zmianę zachowań grupy osób w danym miejscu (np. w szkole, pracy,
społeczności lokalnej) w dłuższym okresie (Spokane, 1991, str. 22).
Kierowanie karierą zawodową (career management): Indywidualny stan ak-
tywności i świadomego uczestnictwa w kształtowaniu własnej kariery oraz przyję-
cie odpowiedzialności za te działania i wybory zmierzające do osiągnięcia zamie-
rzonych celów (Hansen & Tennyson, 1975).
Edukacja karierowa (career education): Ogół doświadczeń, dzięki którym dana
osoba zdobywa wiedzę i właściwy stosunek do własnej osoby i pracy oraz umie-
jętności pozwalające jej na zidentyfikowanie, wybór, planowanie i przygotowanie
się do pracy oraz innych opcji życiowych, potencjalnie składających się na karie-
rę; wysiłek ukierunkowany na zmianę akcentu w amerykańskim systemie edukacji
oraz działania społeczeństwa mające na celu wsparcie jednostki w zdobyciu i wy- [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl aikidobyd.xlx.pl
morozwoju; serią stanowisk, na których otrzymuje wynagrodzenie
lub nie, zajmowanych przez daną osobę od okresu młodzieńczego do
okresu emerytalnego, w której zawód jest tylko jednym z wielu połą-
czeniem ról związanych z pracą, takich jak rola ucznia, pracownika
czy emeryta, z rolami pozazawodowymi, takimi jak role w rodzinie
czy społeczeństwie. O karierach możemy mówić tylko wtedy, gdy
ktoś dąży do ich rozwoju; kariery są osobocentryczne . Właśnie to
ostatnie zdanie, a mianowicie, że o karierze możemy mówić tylko
wtedy, gdy ktoś dąży do jej rozwoju wyjaśnia istotę orientacji karie-
rowej (str. 4).
Każda kariera ma charakter indywidualny, wyjątkowy, uzależniony od wybo-
rów dokonywanych przez daną osobę. Ma charakter dynamiczny i rozwija się przez
okres całego życia. Obejmuje nie tylko sprawy zawodowe, ale również problemy
związane z okresem poprzedzającym zatrudnienie oraz okresem po zakończeniu
aktywności zawodowej, jak też problemy integracji ról zawodowych z innymi
w rodzinie, społeczności czy modelami spędzania czasu wolnego.
Zdolności adaptacyjne w karierze (career adaptability): Gotowość podejmo-
wania decyzji dotyczących kariery w wieku dorosłym.
Poradnictwo karierowe (career counseling): Głównie proces werbalny, w któ-
rym interakcje doradca klient/klienci mają charakter dynamiczny i oparte są na
54
współpracy; proces ukierunkowany na identyfikację i realizację celów klienta,
w którym doradca wykorzystuje szereg różnych technik i procedur mających na
celu udzielenie pomocy klientowi w podniesieniu poziomu wiedzy o sobie, pozna-
niu dostępnych akcji zachowania, przemyślanym podejmowaniu decyzji, przy za-
łożeniu, że odbiorca porad sam jest odpowiedzialny za swoje działania.
Rozwój kariery (career development): Ogół czynników psychologicznych, so-
cjologicznych, edukacyjnych, fizycznych, ekonomicznych i szans, które łącznie
wpływają na kształtowanie kariery danej osoby w ciągu całego jej życia (Sears,
1982); te aspekty indywidualnego doświadczenia, które są istotne przy dokonywa-
niu wyborów oraz przystąpieniu do realizacji działań edukacyjnych, zawodowych
i pozazawodowych; proces, dzięki któremu jednostka rozwija i precyzuje takie
cechy indywidualne jak: tożsamość własna i zawodowa, planowość działań, doj-
rzałość zawodowa. Procesy behawioralne zachodzące w ciągu całego okresu życia
oraz czynniki wpływające na przebieg tych procesów, które prowadzą do ukształ-
towania wartości zawodowych, tworzenia wzorów kariery, wyborów zawodowych,
stylów podejmowania decyzji, integracji ról, tożsamości własnej i zawodowej, zdo-
bycia wiedzy ogólnej i innych zjawisk związanych z tymi zagadnieniami. Rozwój
kariery zawodowej może przebiegać gładko, z kłopotami, pozytywnie lub nega-
tywnie, w zależności od stopnia wykorzystania orientacji i edukacji w zakresie
planowania kariery. Tak więc rozwój kariery nie jest rodzajem interwencji, ale jej
przedmiotem.
Dojrzałość zawodowa (career maturity): Repertuar zachowań związanych
z identyfikacją, wyborem, planowaniem i realizacją celów zawodowych, dostępny
danej osobie na poziomie porównywalnym z repertuarem zachowań w danej gru-
pie rówieśniczej; znajdowanie się na średnim dla tej grupy wiekowej poziomie
rozwoju kariery (wg Supera, 1957). Gotowość pod względem postaw i wiedzy do
radzenia sobie z takimi zadaniami jak poszukiwanie pracy zawodowej, przygoto-
wanie się do niej, przystosowanie, dalszy rozwój oraz przejście na emeryturę (Su-
per, 1984b, str. 39).
Interwencja dotycząca kariery zawodowej (career intervention): każda działal-
ność (zaangażowany wysiłek lub metoda postępowania) zmierzająca do usprawnie-
nia rozwoju kariery zawodowej danej osoby lub umożliwiająca jej podjęcie bardziej
skutecznych decyzji w sprawach kariery zawodowej (Spokane, 1991, str. 22).
Technika (technique): ograniczone w czasie zastosowanie zasad interwencji
dotyczących kariery, mające na celu osiągnięcie zamierzonego celu lub zmiany
konkretnych zachowań zawodowych. Przykładami mogą tu być linia rozwoju ka-
riery życiowej w ciągu całego życia (career life line) lub rodzaj kariery zawodowej
(vocational career sort) (Spokane, 1991, str. 22).
Strategia (strategy): Filozofia lub plan działania, lub też zestaw technik mają-
cych na celu zmianę zachowań zawodowych danej osoby, grupy osób lub organi-
55
zacji. Przykładem może tu być indywidualne poradnictwo karierowe (jeden dorad-
ca jeden klient) (Spokane, 1991, str. 22).
Program (program): Zorganizowana kompilacja technik czy strategii mająca
konkretne i dobrze określone cele, wykorzystana w celu systematycznych oddzia-
ływań na zmianę zachowań grupy osób w danym miejscu (np. w szkole, pracy,
społeczności lokalnej) w dłuższym okresie (Spokane, 1991, str. 22).
Kierowanie karierą zawodową (career management): Indywidualny stan ak-
tywności i świadomego uczestnictwa w kształtowaniu własnej kariery oraz przyję-
cie odpowiedzialności za te działania i wybory zmierzające do osiągnięcia zamie-
rzonych celów (Hansen & Tennyson, 1975).
Edukacja karierowa (career education): Ogół doświadczeń, dzięki którym dana
osoba zdobywa wiedzę i właściwy stosunek do własnej osoby i pracy oraz umie-
jętności pozwalające jej na zidentyfikowanie, wybór, planowanie i przygotowanie
się do pracy oraz innych opcji życiowych, potencjalnie składających się na karie-
rę; wysiłek ukierunkowany na zmianę akcentu w amerykańskim systemie edukacji
oraz działania społeczeństwa mające na celu wsparcie jednostki w zdobyciu i wy- [ Pobierz całość w formacie PDF ]