[ Pobierz całość w formacie PDF ]
gotowanych potraw z istot morskich. Te bowiem z pewnych przyczyn
nie były dla nich wskazane. Podobnie [uważali], że nie należy krzywdzić
ani zabijać zwierzęcia, które z natury nie było szkodliwe dla rodzaju
ludzkiego. Po uczcie składano [znowu] płynne ofiary, potem zaś
następowała lektura. A był zwyczaj, że najmłodszy czytał, najstarszy zaś
ustalał, co i jak należy czytać. Gdy zaś gotowi byli do rozejścia się,
podczaszy [jeszcze raz] składał płynną ofiarę, a gdy została zakończona,
najstarszy wypowiadał takie pouczenia: hodowanej i owocującej
rośliny nie wolno uszkadzać ani niszczyć; a ponadto, o bogach,
dajmonach i herosach należy myśleć dobrze i pobożnie; podobnie należy
myśleć o rodzicach i dobroczyńcach; należy podporządkowywać się
prawom i zwalczać bezprawie". Gdy tak zostali pouczeni, każdy udawał
się do swego domu. Nosili szaty czyste i białe, jak też używali czystej
i białej pościeli. Wierzchnia pościel była lniana, nie używali bowiem skór
baranich. Polowanie uważali za niedozwolone i nie zajmowali się tego
rodzaju ćwiczeniami. Takie były dla owych ludzi reguły dotyczące
sposobu odżywiania się i codziennego trybu ich życia.
41
Rozdział XXII
Przekazany został także inny sposób pouczania przez pitagorejskie
sentencje dotyczące życia i mniemań ludzkich, z których to licznych
sentencji przytoczę tylko kilka. Pouczali bowiem, że należy usunąć
współzawodnictwo i rywalizowanie z prawdziwej przyjazni; o ile to
możliwe z każdej, o ile zaś nie, to przynajmniej z tej, która [łączy nas]
z rodzicami, a całkowicie z tej, która łączy nas ze starszymi
i dobroczyńcami. Nie sprzyja bowiem zawartej przyjazni współzawod-
nictwo i rywalizacja, ponieważ towarzyszy im gniew i inne tego rodzaju
namiętności. Powiadali, że w przyjazni powinno być jak najmniej ran
i blizn, a tak może być wtedy, gdy jeden i drugi [z przyjaciół] potrafi
ustąpić i powściągnąć gniew, zwłaszcza młodszy i ten, który zajmuje
określone miejsce w wymienionych związkach. Uważali, że starsi
powinni z wielką rozwagą i łagodnością udzielać młodszym pouczeń
i napomnień, które nazywali poprawianiem młodzieży" (paidartysis),
a w napomnieniach powinna odzwierciedlać się życzliwość i troska.
W ten sposób bowiem napomnienie będzie godne i pożyteczne. Przyja-
zni nie można nigdy pozbawić ufności i wiary, ani żartem, ani serio. Nie
jest bowiem łatwo zachować zawartą przyjazń, gdy raz fałsz wedrze się
we wzajemne stosunki tych, którzy mienią się przyjaciółmi. Nie należy
odrzucać przyjazni z powodu nieszczęścia, czy jakiejś innej słabości
przytrafiającej się w życiu, lecz jedyną słuszną przyczyną zerwania
przyjazni może być wielkie i nie dające się naprawić zło. Taki więc był ich
sposób umoralniama przez sentencje, ogarniający swoim zasięgiem
wszystkie cnoty i całe życie.
Rozdział XXIII
Za najważniejszy zaś sposób nauczania uważał [Pitagoras] nauczanie
przez symbole. Ten to rodzaj bowiem, jako najdawniejszy, był uprawia-
ny przez wszystkich niemal Hellenów, a szczególnie cenili go Egipcjanie.
W otoczeniu Pitagorasa poświęcano im wiele uwagi; jeśli ktoś potrafił
mądrze oddzielić pozór od ukrytego znaczenia pitagorejskich symboli,
wychodziło na jaw, ile w nich jest słuszności i prawdy i uwalniały się one
42
od pełnej zagadek formy, dzięki przekazowi prostemu i jednoznacz-
nemu przyswajały je sobie wzniosłe umysły owych filozofów i osiągały
stan boskości, niepojęty dla ludzkiej myśli. I ci bowiem, którzy wyszli
z Jego szkoły, przede wszystkim zaś najstarsi [z jego uczniów], rówieś-
nicy Pitagorasa, jak też ci, którzy jako młodzieńcy uczyli się u Niego,
gdy był już stary Filolaos, Eurytos, Charondas, Zaleukos, Bryson,
starszy Archytas, Aristajos, Lysis, Empedokles, Zamolksis, Epimeni-
des, Milon, Leukippos, Alkmaion, Hippasos Thymarides i wszyscy
mężowie uczeni i znamienici, ilu ich było w tym czasie swoje wykłady
i wspólne nauki, pamiętniki i notatki, pisma i książki, z których [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl aikidobyd.xlx.pl
gotowanych potraw z istot morskich. Te bowiem z pewnych przyczyn
nie były dla nich wskazane. Podobnie [uważali], że nie należy krzywdzić
ani zabijać zwierzęcia, które z natury nie było szkodliwe dla rodzaju
ludzkiego. Po uczcie składano [znowu] płynne ofiary, potem zaś
następowała lektura. A był zwyczaj, że najmłodszy czytał, najstarszy zaś
ustalał, co i jak należy czytać. Gdy zaś gotowi byli do rozejścia się,
podczaszy [jeszcze raz] składał płynną ofiarę, a gdy została zakończona,
najstarszy wypowiadał takie pouczenia: hodowanej i owocującej
rośliny nie wolno uszkadzać ani niszczyć; a ponadto, o bogach,
dajmonach i herosach należy myśleć dobrze i pobożnie; podobnie należy
myśleć o rodzicach i dobroczyńcach; należy podporządkowywać się
prawom i zwalczać bezprawie". Gdy tak zostali pouczeni, każdy udawał
się do swego domu. Nosili szaty czyste i białe, jak też używali czystej
i białej pościeli. Wierzchnia pościel była lniana, nie używali bowiem skór
baranich. Polowanie uważali za niedozwolone i nie zajmowali się tego
rodzaju ćwiczeniami. Takie były dla owych ludzi reguły dotyczące
sposobu odżywiania się i codziennego trybu ich życia.
41
Rozdział XXII
Przekazany został także inny sposób pouczania przez pitagorejskie
sentencje dotyczące życia i mniemań ludzkich, z których to licznych
sentencji przytoczę tylko kilka. Pouczali bowiem, że należy usunąć
współzawodnictwo i rywalizowanie z prawdziwej przyjazni; o ile to
możliwe z każdej, o ile zaś nie, to przynajmniej z tej, która [łączy nas]
z rodzicami, a całkowicie z tej, która łączy nas ze starszymi
i dobroczyńcami. Nie sprzyja bowiem zawartej przyjazni współzawod-
nictwo i rywalizacja, ponieważ towarzyszy im gniew i inne tego rodzaju
namiętności. Powiadali, że w przyjazni powinno być jak najmniej ran
i blizn, a tak może być wtedy, gdy jeden i drugi [z przyjaciół] potrafi
ustąpić i powściągnąć gniew, zwłaszcza młodszy i ten, który zajmuje
określone miejsce w wymienionych związkach. Uważali, że starsi
powinni z wielką rozwagą i łagodnością udzielać młodszym pouczeń
i napomnień, które nazywali poprawianiem młodzieży" (paidartysis),
a w napomnieniach powinna odzwierciedlać się życzliwość i troska.
W ten sposób bowiem napomnienie będzie godne i pożyteczne. Przyja-
zni nie można nigdy pozbawić ufności i wiary, ani żartem, ani serio. Nie
jest bowiem łatwo zachować zawartą przyjazń, gdy raz fałsz wedrze się
we wzajemne stosunki tych, którzy mienią się przyjaciółmi. Nie należy
odrzucać przyjazni z powodu nieszczęścia, czy jakiejś innej słabości
przytrafiającej się w życiu, lecz jedyną słuszną przyczyną zerwania
przyjazni może być wielkie i nie dające się naprawić zło. Taki więc był ich
sposób umoralniama przez sentencje, ogarniający swoim zasięgiem
wszystkie cnoty i całe życie.
Rozdział XXIII
Za najważniejszy zaś sposób nauczania uważał [Pitagoras] nauczanie
przez symbole. Ten to rodzaj bowiem, jako najdawniejszy, był uprawia-
ny przez wszystkich niemal Hellenów, a szczególnie cenili go Egipcjanie.
W otoczeniu Pitagorasa poświęcano im wiele uwagi; jeśli ktoś potrafił
mądrze oddzielić pozór od ukrytego znaczenia pitagorejskich symboli,
wychodziło na jaw, ile w nich jest słuszności i prawdy i uwalniały się one
42
od pełnej zagadek formy, dzięki przekazowi prostemu i jednoznacz-
nemu przyswajały je sobie wzniosłe umysły owych filozofów i osiągały
stan boskości, niepojęty dla ludzkiej myśli. I ci bowiem, którzy wyszli
z Jego szkoły, przede wszystkim zaś najstarsi [z jego uczniów], rówieś-
nicy Pitagorasa, jak też ci, którzy jako młodzieńcy uczyli się u Niego,
gdy był już stary Filolaos, Eurytos, Charondas, Zaleukos, Bryson,
starszy Archytas, Aristajos, Lysis, Empedokles, Zamolksis, Epimeni-
des, Milon, Leukippos, Alkmaion, Hippasos Thymarides i wszyscy
mężowie uczeni i znamienici, ilu ich było w tym czasie swoje wykłady
i wspólne nauki, pamiętniki i notatki, pisma i książki, z których [ Pobierz całość w formacie PDF ]